Vergi Hukukunun Bölümleri
İlk ayrım vergi hukukunun kapsamına göre yapılır:
- Vergi Genel Hukuku:
Bu hukuk dalının tümüne ilişkin ve bütün vergilerde uygulanacak temel ilke ve kurallar, vergi ilişkisinin niteliği, vergi borcunun doğması ve sona ermesi, vergi uyuşmazlıkları ve bunların çözüm yolları incelenmektedir.
- Vergi Özel Hukuku:
Konularına göre tek tek vergiler ve bunları düzenleyen kanunlar ele alınmaktadır. Türk vergi sistemi denildiğinde Türk vergi özel hukuku anlaşılmaktadır.
İkinci ayrım vergi hukukunu konularına göre ayırır:
- Vergilendirme hukuk
- Vergi ceza hukuku
- Vergi icra hukuku
- Vergi yargılama hukuku
- Uluslararası vergi hukuku
- Vergilendirme Hukuku
Vergilendirme hukuku genel anlamda vergilendirme ilkeleri, vergi ilişkilerinden doğan hak, yetki ve ödevlerin gerçekleştirme ve kullanım biçimlerinden oluşmaktadır. Vergilendirme tekniği adı ile de anılmaktadır. Türk vergilendirme hukukunun kaynağını esas itibariyle 1961 tarih ve 211 sayılı Vergi Usul Kanunu oluşturmaktadır.
İster dahilde ister ithal sırasında alınsın, Devlet tüzel kişiliği adına alınan vergi gelirleri genel bütçeye kaydedilir ve hazineye dahil edilir.
- Vergi Ceza Hukuku
Vergi kabahat ve suçları cezalarını düzenler. Mükellef ve sorumluların vergi kanunlarına aykırı fiilleri işlemeleri halinde karşılaşacakları müeyyideler Vergi Usul Kanununda düzenlenmiştir.
- Vergi İcra Hukuku
Vergi icra hukuku, devletin ve diğer kamu idarelerinin kamu alacağı sayılan alacaklarının güvence altına alınması, ödenmesi ve cebren tahsilini düzenleyen bir vergi hukuku dalıdır.
- Vergi Yargılama Hukuku
Mükellefler ile vergi idaresi arasında vergi mevzuatının uygulanması nedeniyle doğan uyuşmazlıklar, ülkemizde adli yargı organlarında değil idari yargı organlarında karara bağlanmaktadır. Vergi yargılama hukuku da doğan uyuşmazlıkların idari yargı organlarında çözülmesine ilişkin kuralları ele almaktadır.
- Uluslararası vergi hukuku
Uluslararası vergi hukuku vergi olayının uluslar arası boyutunu, özellikle iki ya da daha fazla ülke arasında çıkabilecek çifte vergilendirme sorunlarının çözüm yollarını inceler. Çifte vergilendirme sorunu ya devletlerin kendi iç hukuklarında koydukları hükümlerle ya da yoğun ekonomik ve sosyal ilişkide bulundukları devletler ile karşılıklı olarak gelir ve servet üzerinde alınan vergiler konusunda imzaladıkları çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları ile giderilmeye çalışılmaktadır.
