Dava

Dava, maddi hukuk kurallarının kendisine tanıdığı hakkı bir başkası tarafından tanınmayan; tanınmama olasılığı ile karşı karşıya bulunan veya haksız bir taleple karşılaşan kişinin, yargı organından, HMK’nın düzenlediği kurallara uygun olarak, hukuki korunma isteminde bulunmasıdır.

Mahkemeden hukuki koruma isteyen kimseye davacı denir.

Dava, davacının hakkını çiğneyen veya davacının hakkını kullanılmasını önlemeye çalışan veya davacıdan haksız talepte bulunan kimseye karşı açılır; bu kimseye de davalı denir.

Maddi hukukun tanıdığı hakkın yargı organında ileri sürülmesi yetkisine dava hakkı denir.

Dava hakkı, Anayasa ile teminat altına alınmıştır (Anayasa m. 36/1).

Dava hakkının açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz; bu halde TMK m. 2 hükmü uygulanır.

Hiç kimse kendi lehine olan bir davayı açmaya zorlanamaz (m. 24/2).

Davacının davası (talebi) olmadan, mahkeme kendiliğinden bir davayı inceleyemez ve karara bağlayamaz (m. 24/1). (Çekişmesiz yargı işlerinde ise, aksine bir hüküm bulunmadıkça, kendiliğinden (resen) araştırma ilkesi geçerlidir (m. 385/2).)