Evliliğin Butlanı Kararı ve Miras Hakkı

TMK 159; “Evlenmenin butlanını dava etme hakkı mirasçılara geçmez. Ancak, mirasçılar açılmış olan davayı sürdürebilirler. Dava sonucunda evlenme sırasında iyiniyetli olmadığı anlaşılan sağ kalan eş, yasal mirasçı olamayacağı gibi, daha önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendisine sağlanan hakları da kaybeder.”

TMK 158; “Evlenmenin butlanına karar verilirse, evlenirken iyiniyetli bulunan eş bu evlenme ile kazanmış olduğu kişisel durumunu korur. (2) Eşler arasındaki mal rejiminin tasfiyesi, tazminat, nafaka ve soyadı hakkında boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır.”

TMK 145; “Aşağıdaki hâllerde evlenme mutlak butlanla batıldır:
1. Eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması,
2. Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması,
3. Eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı bulunması,
4. Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması.”
TMK 146; “Mutlak butlan davası, Cumhuriyet savcısı tarafından re’sen açılır.
Bu dava, ilgisi olan herkes tarafından da açılabilir.”
*Mirasçılar mutlak butlan davasını ilgili sıfatıyla her zaman açabilirler.

*Mirasbırakandan kendilerine intikal edecek butlan ileri sürme ancak nispi butlan hallerinde mümkün olabilecektir.

*Nispi butlan davası da yine ölümden sonra devam edilmesi halinde tespit davasına dönüşecektir.

Nispi butlan sebepleri;

• Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk
• Yanılma
• Aldatma
• Korkutma

Hak düşürücü süre

TMK 152; “İptal davası açma hakkı, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her hâlde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer.”

*Kazanılmış haklara saygı çerçevesinde 1926 Türk Kanun-u Medenisinden evvel yapılmış olan birden fazla evlilik halinde ancak birden fazla eşin mirasçılığı söz konusu olabilir. Günümüzde böyle bir durum söz konusu olamaz. Kişi öldüğünde böyle bir durum tespit edilirse, Cumhuriyet Savcılığı kanunundaki yetkisini kullanarak ilk evlilikten sonraki evliliklerin butlanını mahkemeden talep eder.