Niccolo Machiavelli – Prens’te İnsan Doğası

Machiavelli insan doğasını pek umursamaz. Kendi gözlemlerine, Floransa tarihine dair bilgisine ve klasik metinlere dayanarak, insanların tahmin edildiği gibi genellikle kötü davrandıklarını belirtir. Onlar ikiyüzlüdür, yalan söyler, tehlike anında kaçar ve açgözlüdürler. Bu koşullarda bir prens, etkili bir hükümdarlığa ulaşmak için korkuyu kullanmalıdır; sevilmek, güvenilir bir iktidar kaynağı değildir; çünkü insanlar işlerine gelince minnet bağlarını koparır. Eğer tercih şansınız varsa, en iyisi hem sevilmek hem korkulmaktır; ama ikisinden birini seçmek zorunda kalırsanız korkulmayı seçin.

Machiavelli, insanların nasıl davranmaları gerektiğiyle değil, fiilen nasıl davrandıklarıyla ilgilenir. Ona göre bir prens insanların ne kadar dönek olduklarını kabul etmezse, belasını bulur. Aslında sözlerinde durmamaları olası olduğu halde, insanların sözlerinde duracaklarına güvenmenin hiçbir yararı olmaz. Bu koşullarda prens de kendisini sözünü tutmaya mecbur hissetmemelidir; bu, gözü karalık olur. Machiavelli, başarılı prensin, ister klasik ister Hıristiyan bir kaynaktan gelsin, geleneksek ahlak düşüncesinin savunduğundan çok farklı bir yasaya göre hareket etmesi gerektiğini savunur.

Bir prens için görünüş her şeydir. İnsanlar yüzeysel niteliklere tepki verir ve bir prensi nadiren olduğu gibi algılar. Bu nedenle bir prens, maskenin arkasında çok farklı bir şey olsa bile görüneceği şekli kendisi ayarlamalıdır.