Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV)

MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ

Türk Vergi Sisteminde servetten alınan vergilerin bir diğer örneği motorlu taşıtlar vergisidir. Bu vergi servet unsurlarından sadece motorlu taşıtları vergileme konusu yaptığından bir özel servet vergisidir.

Motorlu taşıtlar vergisinin konusu kısaca, motorlu kara ve hava taşıtlarıdır. Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesi, belirtilen motorlu taşıtlardan ilgili sicile kayıt ve tescil edilmiş olanları verginin konusu oluşturur. Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin 1 inci ben­dinde, motorlu taşıt tanımlanmaktadır. Buna göre, karada, havada, deniz, göl ve nehirlerde insan, hayvan veya eşya taşımaya yarayan ve makine kuvvetiyle hareket eden araçlar, motorlu taşıttır. Dolayısıyla balon, bisiklet gibi araçlar vergi kapsamına girmemektedir. Ancak motorlu taşıtların vergiye tâbi tutulabilmeleri için gerekli bir başka önemli koşul vardır; kanunda düzenlenen tarifelerde yer alan motorlu araçlar verginin kapsamına girer (MTVK. m.1/1). Bunun sonucunda, aslında motorlu taşıt olmalarına ve ikinci maddede yapılan tanımlamada zikredilmelerine rağmen yasada düzenlenen tarifelerden daha sonra çıkartıldıkları için motorlu deniz taşıtları verginin kapsamı dışında kalmaktadır.

Motorlu Taşıtlar Vergisinde vergiyi doğuran olay, göre, ilgili sicile kayıt ve tescil işleminin yapılmasıdır. Kayıt ve tescil edilemeyen araçlar için vergi borcu doğmamakla birlikte bunlar, mevzuat gereği, tra­fiğe çıkamaz.

Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesi verginin yükümlüsü ilgili sicillerde adlarına motorlu araç kayıt ve tescil edilen gerçek ve tüzel kişilerdir; aracın hurdaya çıkması, takoza alınması gibi nedenlerle sicilden kaydının silinmesi durumunda yükümlülük de sona erer (MTVK. m. 8).

Motorlu taşıtlar vergisi, vergi sistemimizde yer alan spesifik matrahlı vergilerdendir. Vergi konusuna giren taşıtların her biri için ödenecek maktu vergiler kanunda yer alan üç tarifede belirlenmiştir. I sayılı tarifede ticarî amaçla kullanılmayan motorlu kara taşıtları (otomobil, kaptıkaçtı, arazi taşıtları ve benzerleri, motosikletler) ile taksilerin vergilendiriliş biçimi gösterilmektedir. II sayılı tarife ticarî amaçla kullanılan motorlu kara taşıtlarına ilişkindir. IV sayılı ta­rife ise motorlu hava taşıtlarının vergilendirilmesini düzenlemektedir.

Tarifeler topluca gözden geçirildiğinde, bunların çifte elemanlı olarak hazırlandığı görülür. Her tarifede yer alan elemanlardan biri, aracın yaşıdır. Buna uygun olarak, araç eskidiği ölçüde vergi azalmakta; daha yeni araçlarda ise nisbeten yüksek vergilemeye gidilmektedir. Tarifelerde bulunan ikinci eleman ise araç türüne göre değişmektedir. Örneğin I sayılı tarifede taşıtların motor silindir hacmi, II sayılı tarifede taşıt cinsi ve oturma yeri ile maksimum toplam ağırlığı ve IV sayılı tarifede azamî kalkış ağırlığı ikinci eleman olarak saptanmıştır.

Motorlu taşıtlar vergisi uygulamasında yetkili vergi dairesi, taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yer vergi dairesidir. Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 9 uncu maddesi uyarınca vergi her yıl Ocak ayının başında yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilmiş sayılır. Tahakkuk ettirilen vergi ayrıca yükümlüye tebliğ olunmaz; tahakkuk gününde tebliğ edilmiş sayılır. Motorlu taşıtlar vergisi her yıl Ocak ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenir.

You may also like...

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir