Verginin Tebliği

Vergi dairesince yapılan işlemlerin hüküm ifade edebilmesi için tarhiyatla ilgili ihbarname, düzenleme fişi, yoklama fişi ve diğer belgeler ile davet yazılarının ilgili ya da muhatabına tebliğ edilmesi gerekir.

Mükellef ve sorumluya tebligat yapılması çeşitli açılardan önemlidir:

• Tarh edilen vergiden mükellef ve sorumlu tebliğ ile haberdar edilmiş olur.
• Tebliğin yapılması ile mükellefin idari yollara ya da yargıya başvurma süreleri başlamış olur. Vergi ödevine ilişkin süreler ile idari ve yargısal süreler tebliğ tarihinden itibaren işlemeye başlar.
• Tebliğ yapılmakla, tarh zamanaşımı kesilmiş olur. İkmalen, re’sen ve idarece tarh edilen vergiler ile vergi cezaları, vergi dairesince zamanaşımı süresi içinde mükellefe tebliğ edilmediği takdirde istenemez. Bu süre içinde tebligatın yapılması ile tahakkuk aşamasında zamanaşımı engeli ortadan kalkmış olur.

1. Tebliğ Yapılacak Kişiler

Gerçek kişilerde tebliğ; esas itibariyle mükellef veya sorumlunun kendisine yapılır.

Bunun dışında;

• Tebligat yapılacak kişi velayet veya vesayet altında ise ya da kendisine kayyım tayin edilmişse tebligat veli, vasi ya da kayyıma yapılır.
• Kişinin kendisi tarafından yetki verilmiş bir kişi varsa tebliğ ona da yapılabilir.
• Tebliğ kendisine tebliğ yapılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgâh adresinde bulunanlardan veya işyerlerinde memur ya da müstahdemlerinden birine yapılır. Ancak bu kişinin görünüşüne göre 18 yaşından aşağı olmaması ve açıkça ehliyetsiz bulunmaması gerekir.

Tüzel kişilere yapılacak olan tebliğ tüzel kişinin başkanına, müdürüne ya da onu temsile yetkili olan birine yapılır. Tüzel kişiliği olmayan topluluklarda tebliğ topluluğu idare edenlere veya temsilcilerine yapılır.

1. Tebliğ Usulleri

Tebliğ kural olarak adresi bilinenlere posta vasıtasıyla adresi bilinmeyenlere ilân yoluyla yapılır. Bunun yanı sıra Vergi Usul Kanununda belirli hallerde memur vasıtasıyla tebliğ, daire veya komisyonda tebliğ ve elektronik ortamda tebliğ yapılmasına da imkân verilmiştir.

1. Posta ile Tebliğ

Tahakkuk fişi hariç, vergilendirme ile ilgili olup hüküm ifade eden tüm belgeler ve yazılar ilke olarak posta vasıtasıyla tebliğ edilir.

Tebliğ yapılabilecek bilinen adresler şunlardır:

• Mükellefler tarafından işe başlamada veya adres değişikliğinde bildirilen işyeri adresleri
• Yoklama fişinde veya ilgilinin imzası bulunmak şartıyla yetkili memurlar tarafından bir tutanakla tespit edilen işyeri adresleri
• Nüfus Hizmetleri Kanununa göre oluşturulan adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri adresi

2. İlan Yolu ile Tebliğ

İlan yolu ile tebliğe;

• Muhatabın bilinen adresi yoksa,
• Bilinen adreste tebliğ yapılmaması halinde, muhatabın adres kayıt sisteminde kayıtlı bir adresi bulunmazsa
• Yabancı memleketlerde bulunanlara tebliğ yapılmasına imkân bulunmazsa
• Başkaca nedenlerden dolayı tebliğ yapılmasına imkân bulunmazsa başvurulur.

İlanen tebliğde, ilan yazısı, tebliği yapan vergi dairesinin ilan koymaya mahsus yerine asılır ve mükellefin bilinen son adresinin bağlı olduğu muhtarlığa gönderilir.

3. Memur Vasıtası ile Tebliğ

Hazine ve Maliye Bakanlığına, tebliğleri posta yerine memur vasıtasıyla yaptırma yetkisi de verilmiştir. Memur vasıtasıyla tebliğe özellikle acele hallerde başvurulmaktadır. Özel ve acele hallerin tespiti idarenin takdirine bırakılmıştır.

4. Dairede Tebliğ

Tebliğ mükellef vergi dairesinde bulunduğu sırada da yapılabilir. Ancak bunun için mükellefin bunu kabul etmesi gerekmektedir.

5. Elektronik Ortamda Tebliğ (E- Tebligat)

Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tebliğ yapılacak kimselere, yukarıdaki usullere bağlı kalmaksızın, tebliğe elverişli elektronik bir adres vasıtasıyla elektronik ortamda da tebliğ yapılabilmesi mümkündür. Elektronik ortamda tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılır.

Elektronik ortamda tebliğ sadece; kurumlar vergisi mükellefleri ile ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlara (kazançları basit usulde tespit edilenler ile gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler hariç) yapılabilir.

İsteğe bağlı olarak kendilerine elektronik tebligat yapılmasını talep edenler de elektronik tebligat adresi almak ve elektronik tebligat sistemini kullanmak zorundadır (iradi elektronik tebligat).

1. Tebliğin Usulüne Göre Yapılmamasının Sonuçları

Tebliğin hüküm ve sonuçlarını doğurabilmesi için yazılı şekilde ve usulüne uygun olarak yapılmış olması gerekmektedir. Vergi Usul Kanununa göre mükellefin adının, verginin türü veya miktarının, vergi mahkemesinde dava açma süresinin yazılmamış olması veya belgelerin görevli ya da yetkili makamlar tarafından düzenlenmemesi belgeleri geçersiz kılar. Bu gibi esasa ilişkin şekil noksanları tebliği hükümsüz kılacağından tebliğin muhatabına yeniden yapılması gerekir.