Malikin Ödevleri (Yükümlülükleri)

Mülkiyet kavramının içeriğinde yer alan ödevler, kamu hukuku veya özel hukuk nitelikli olabilir. Bunlar; yapmama (kaçınma), katlanma ve yapma ödevleri biçiminde üç gruba ayrılır.

1) Yapmama (Kaçınma) Ödevi

Malik, hukuk düzeninin mülkiyet için verlediği sınırları aşan fiil ve işlemleri yapmaktan kaçınmakla yükümlüdür. Örneğin, malikin taşınmazını kullanırken komşularını olumsuz şekilde etkileyecek taşkınlıklardan (TMK 737) kaçınması gerekir. Yapmama ödevine verilebilecek diğer bir örnek malikin imar hukukunun koyduğu inşaat yasaklarını ihlal etmeme yükümlülüğüdür. Buna göre malik, inşaat ölçü ve sınırları dışında örneğin, izin verilen kattan fazla inşaat yapamaz.

2) Katlanma Ödevi

Bu ödev, malikin üçüncü kişiler veya toplum yararına mülkiyet hakkına yapılacak bazı elatmalara katlanma yükümlülüğünü ifade eder. Örneğin malik doğal güçlerin etkisiyle ya da rastlantı sonucu taşınmazına giren hayvanı veya düşen eşyayı aramak için bunların sahibinin taşınmazına girmesine katlanmak zorundadır (TMK 757/2). Bunun gibi, malik, yıkılma tehlikesi bulunan evinin yıktırılmasına, bulaşıcı hastalık taşıyan hayvanının kesilmesine katlanmalıdır.

3) Yapma Ödevi

Malik özellikle toplum yararının gerektirdiği hallerde bazı olumlu davranışlarda, bazı edimlerde bulunma ödevi de yüklenir. Örneğin, malikin malı dolayısıyla bazı vergi, resim ve harçları ödemesi, arazisine sınırlık koyması (TMK 749/1) , ortak suların birlikte tutulmasına katılması (TMK 759/1) bu tür ödevlerdendir.