Eşya Birliği Nedir? Hak Birliği Nedir?
İşlev bakımından aralarında bir üst-alt ilişkisi bulunmaksızın, ortak bir amaç için bir araya getirilmiş ve ekonomik bir birlik arzeden bağımsız birden çok şeyin meydana getirdiği topluluğa “eşya birliği” denir. Örneğin, bir hayvan sürüsü, bir para, pul veya resim koleksiyonu, bir kitaplıktaki kitaplar, bir depoda saklanan emtia, bir evin mobilyaları eşya birliği teşkil eder. Birden çok şeyin bir arada bulunması onların eşya birliği olarak nitelenmesi için her zaman yeterli olmaz. Bir arada bulunan eşyanın eşya birliği sayılması malikin iradesine değil, iş hayatındaki görüşlerini bunu öyle kabul etmeye elverişli olmasına bağlıdır. Eşya birliğinde yer alan her bir şey birbirine karşı eşit önemdedir, birbirini tamamlar ve en önemlisi bağımsız varlığını koruduğundan, hukuken eşya olma niteliğini sürdürür. Bu bakımdan, ayni hakların tabi olduğu belirlilik ilkesi gereğince, eşya birliği bir bütün olarak ayni hak konusu olamaz. Eşya birliği üzerinde ancak birliği meydana getiren her bağımsız şey üzerinde tek tek ayni hak kurmak suretiyle tasarruf edilebilir. Örneğin, bir sürüdeki hayvanlar satıldığı taktirde, hayvanların her biri üzerindeki mülkiyetin ayrı ayrı devredilmesi gerekir. Bununla birlikte, hukuk düzeni eşya birliğinin arzettiği ekonomik birliği de tümüyle görmezlikten gelemez. Nitekim eşya birliğinin arzettiği ekonomik birliği de tümüyle gözmezlikten gelemez. Nitekim eşya birliği tek bir borçlandırıcı işleme konu olabilir; örneğin, eşya birliğini meydana getiren şeylerin mülkiyetinin devri tek bir satış sözleşmesiyle taahhüt edilebilir. Ayrıca eşya birliği mirasın paylaşılmasında özel olarak düzenlenmiştir.
Bazen, bağımsız hak konuları belli bir amaçla bir arada bulunmak suretiyle amaçsal bir topluluk meydana getirir. Buna “hak birliği” denir. Hak birliğine yalnız eşya değil, başka hak konuları da girer. Örneğin bir kimsenin mal varlığı, elbirliği ortaklığına ait malvarlığı ve ticari işletme birer hak birliğidir. Hak birliğinin de, kural olarak eşya birliği gibi bir bütün halinde hak konusu yapılması mümkün değildir.
