Ticaret Hukuku Cari Hesap

CARİ HESAP
İki kişi arasında sürekli bir sözleşme ilişkisi bulunması ve tarafların sürekli olarak birbirlerine alacaklı ve borçlu olduğu durumlarda:
Her seferinde para alışverişinde bulunmamak
Gereksiz işlem yapmamak ve zahmete girmemek
Formaliteyi ortadan kaldırmak amacıyla cari hesap sözleşmeleri vardır. Karşılıklı borçların tasfiye edilmesine yönelik özel bir yöntemdir.

TTK MADDE 89– (1) İki kişinin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme cari hesap sözleşmesidir.
(2) Bu sözleşme yazılı yapılmadıkça geçerli olmaz.

* Cari hesap sözleşmesinde tarafların tacir olma zorunluluğu yoktur. TTKda düzenlendiği için ticari iş niteliğindedir.
Cari hesap sözleşmesi yapıldıktan sonraki alacaklar hesaba yazılır ancak taraflar anlaşarak önceki alacakları da ekleyebilirler. Para alacağı, takasa uygun diğer alacaklar cari hesap sözleşmesinin konusu olabilir.
—Şarta bağlı alacaklar da cari hesap sözleşmesine yazılabilir ama hesap kapanmadan şart gerçekleşmiş olmalıdır. Şart hesap kapanmadan gerçekleşmezse hesaptan çıkarılır.

xxxx Takas edilemeyen alacaklar ile belirli bir amaca harcanmak veya emre amade tutulmak üzere teslim edilen para ve mallardan doğan alacaklar cari hesaba geçirilmez. Xxxx

Kambiyo senetleri bedellerinin alınmış olması durumunda geçerli olacak ise cari hesaba kaydedilir. Bedeli tahsil edilemediği takdirde senet sahibine iade edilir ve kaydı silinir.

***Cari hesap sözleşmesinde taraflar birbirindeki alacakları sözleşme süresinin sonuna kadar karşılıklı olarak istemekten vazgeçmişlerdir. Cari hesap sözleşmesi devam ettiği sürece alacaklı değildirler, alacaklarını bakiyenin tespitine kadar devredemezler, haczedemezler, talep edemezler.
Borçlu alacaklı sıfatı belli olmadığı için borçlunun temerrüdü yoktur. Zamanaşımı işlemez.

–Yazılı bir sözleşme olmalıdır.
–Sözleşmenin tacirler arasında olma şartı yoktur anca tacirler arasındaysa 3aydan az olmamak şartıyla bileşik faiz uygulanabilir.
–Tecdit (Yenileme) : Hesap devresi sonunda çıkan bakiye karşı tarafın itirazı yoksa alacak kesinleşir ve bir sonraki hesap dönemine aktarılır. Alacak yenilenmiş olur.
–Cari hesaba kaydedilen kalemlerden doğan talep hakkı cari hesap sözleşmesi sona erince ileri sürülebilir.
–Sözleşme belirli bir süreye bağlanabilir.
–Hesap devresi 1 ay, 3ay vb. olabilir. Tespit edilen bakiyeye karşı taraf 1 ay içinde noter aracılığıyla, mektupla vb. yazıyla itiraz etmezse bakiyeyi kabul etmiş sayılır.

Bakiyenin Kabulünün Sonuçları
1)Alacak yenilenir.
2)Faiz işler.
3)Teminatlar yenilenmiş olur.
4)Çıkan bakiyenin haczi istenebilir alacaklı bu durumda sözleşmeyi sona erdirebilir.

CARİ HESABA GEÇİRİLEMEYEN ALACAKLAR
Takası mümkün olmayan alacaklar
Tevdi edilmiş eşyanın geri verilmesine veya bedeline ilişkin alacaklar
Haksız olarak alınmış veya aldatma sonucunda alıkonulmuş eşyanın geri verilmesine veya bedeline ilişkin alacaklar
Nafaka ve işçi ücreti gibi ailesiyle ilgili doğrudan alacaklıya verilmesi gereken alacaklar
Belirli bir amaca harcanmak veya emre hazır tutulmak üzere teslim olunan para ve mallardan doğan alacaklar cari hesaba konu olamaz.

CARİ HESAP SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
1) Belirli bir süre içinse süre bitince sona erer taraflar isterlerse uzatabilirler.
2) Belirsiz süre içinse taraflardan biri fesih için ihbarda bulunabilir. İhbarın süresi yoktur.
3) Taraflardan biri iflas edince sona erer.
4) Taraflardan birinin ölümü veya kısıtlanması halinde taraflar veya halefleri 10 GÜN önce haber vererek sözleşmeyi sona erdirebilirler, belirsiz süre içinse mehil yoktur.
5) Bakiyenin haczine ilişkin tebligat alınınca hesap kapatılır ve bakiye tespit edilir karşı taraf 15gün içinde haczi kaldırmazsa sözleşme feshedilebilir.

**Zamanaşımı süresi 5Yıldır.