Coty Germany GmbH v Parfümerie Akzente GmbH Karar Özeti
Çalışmalarda kolaylık sağlanması amacıyla kararın özeti çıkarılmıştır, yine de kararın tamamının okunması daha makul olacaktır.
Karar Özeti
ABAD 06.12.2017 tarih ve 132/17 sayılı Coty Germany GmbH v Parfümerie Akzente GmbH Kararı
Coty Germany Almanya’nın önde gelen lüks kozmetik ürünleri sağlayıcılarından biridir. Belli lüks ürünleri seçici dağıtım sistemi ile dağıtım sözleşmesi kapsamında Avrupa’daki firmalara ve altındaki teşebbüslere tedarik etmektedir. Parfümerie Akzente uzun zamandır Coty Germany’den tedarik ettiği ürünleri yetkili perakende olarak fiziki olarak ve ayrıca internet üstünden satmaktadır. İnternet satışlarına kendi sitelerindeki online satış platformu ve ‘amazon.de’ sitesinde bir kısımlık satış hakkı dahildir.
Mart 2012’de, Coty Germany, seçici dağıtım ağı sözleşmelerini gözen geçirir ve aynı zamanda bir ek protokol düzenler. Bu ek anlaşmanın I (1) (3) Maddesi, farklı bir işletme isminin kullanılmasını ve ayrıca Coty Prestige’nin yetkili bir satıcısı olmayan bir üçüncü taraf teşebbüsünün tanınan katılımını açıkça yasaklamaktadır. Bu maddeye ilişkin bir dipnotta, ‘buna göre, yetkili satıcının, web sitesinin işletilmesi sırasında bu tür işbirliği yapılması ve kamuya açık bir şekilde gerçekleştirilmesi halinde üçüncü taraflarla işbirliği yapılması yasaklanmıştır.’ cümlesi yer almaktadır. Parfümerie Akzente, bu değişiklikleri dağıtım sözleşmesine onaylamayı reddetti ve Coty Almanya, ulusal bir ilk derece mahkemesi önünde bir dava açtı ve madde I (1) (3) ‘te Parfümerie Akzente’nin “amazon.de” platformu aracılığıyla söz konusu markayı taşıyan ürünlerin dağıtımının yasaklanması tedbirini talep etti.[1]
31 Temmuz 2014 tarihli kararıyla, yetkili ulusal mahkeme, yani Landgericht Frankfurt am Main (Bölge Mahkemesi, Frankfurt am Main, Almanya), söz konusu sözleşmenin Avrupa Birliği İşleyişine Dair Antlaşma (ABİDA) (101)(1)’e ve Gesetz gegen Wettbewerbsbeschränkungen’in 1. paragrafı (Rekabet Kısıtlamalarına Karşı Yasa) aykırı olduğu gerekçesiyle başvuruyu reddetmiştir. Coty Germany, bu karar üzerine temyize başvurdu. Oberlandesgericht Frankfurt am Main (İstinaf Mahkemesi, Frankfurt am Main) yargılamalara devam etmek için ön karar usulüne başvurdu.
ABAD’a Yöneltilen Sorular
1.Lüks malların dağıtımını amaçlayan ve öncelikli olarak mallar için “lüks bir imaj” sağlamaya hizmet eden seçici dağıtım sistemleri, ABİDA 101 (1) maddesine uygun mudur?
İlk soru olumlu yanıtlanırsa:
2.Ticaretin perakende düzeyinde faaliyet gösteren bir seçici dağıtım sisteminin üyeleri, üçüncü parti platformları fark edilebilir bir şekilde kullanarak online satış yapmalarının yasaklanması üreticinin yasal kalite standartlarının uyulup uyulmadığına bakılmaksızın ABİDA 101(1) maddesine uygun mudur?
3.330/2010 sayılı Tüzüğün 4 (b) maddesinden, ticaretin perakende seviyesinde faaliyet gösteren seçici dağıtım sistemi üyelerinin internet üzerinden yaptıkları satışları, üçüncü taraf teşebbüsler üzerinden gerçekleştirmelerinin yasaklanması müşteri grubu sınırlaması amacı taşıdığı anlamı çıkartılabilir mi?
4.330/2010 sayılı Tüzüğün 4 (c) maddesinden, ticaretin perakende seviyesinde faaliyet gösteren seçici dağıtım sistemi üyelerinin internet üzerinden yaptıkları satışları, üçüncü taraf teşebbüsler üzerinden gerçekleştirmelerinin yasaklanması, pasif satış kısıtlaması amacı taşıdığı anlamı çıkartılabilir mi?[2]
Kararın neticesinde, lüks ürünlerin öncelikli olarak lüks görüntüsünü korumayı amaçlayan niteliksel seçici dağıtım sisteminde sağlayıcı yetkilendirilmiş dağıtıcıların, ürünleri Amazon gibi üçüncü taraf internet platformunda satışa sunmasını yasaklayabilir. Yeter ki bu yasak ayrımcı olmama, gerekli olma ve gerektiğinden fazla sınırlamama ölçütlerini (Metro kriterleri) sağlıyor olsun[3].
Divan’a göre, söz konusu malların kalitesi sadece onların maddi özelliklerinden değil onların “lüks atmosferinden” de kaynaklanmaktadır. Lüks atmosfer (aura of luxury), Divan tarafından, söz konusu malların müşterilerce diğerlerinden ayırt etmesine yarayan ve bu malların gerçek kalitesini ortaya koyan önemli bir özellik olarak görülmüştür.[4] Bu sebeple ABAD, bu lüks atmosferin devamlılığı için seçici dağıtım sistemi kurulmasını ABİDA 101(1)’e aykırı bulmamıştır.
Markanın işlevleri bakımından bir değerlendirmeye giden Mahkeme, özellikle markanın menşei gösterme ve güven işlevlerinin altını çizmiştir. Bozulmamış rekabet düzeni içerisinde, teşebbüsler müşterilerini kaybetmeleri, onların devamlılığını sağlamları ancak sundukları ürünlerin nitelikleri sayesinde olabilir. Bu niteliği gösteren ise işlevsel olarak yalnızca ürünün ayırt edici markasıdır. Bu sayede müşterilere ürünlerin kalitesi konusunda bir güven duygusu verilebilir.[5]
İnternet üzerinden yapılan satışlarda niteliksel seçici dağıtım sözleşmesiyle hukuka uygun olarak dağıtıcılara getirilen nitel sınırlamaların etkili olabilmesi için internet satış platformlarının yetkilendirilmiş dağıtıcılar tarafından oluşturulması gerekliyse, sağlayıcıyla sözleşmesel ilişki içerisinde olmayan üçüncü taraf platformlarında satışın engellenmesi hukuka uygun bir sınırlama olarak değerlendirilebileceği kabul edilmiştir.[6] Çünkü burada yetkilendirilmiş dağıtıcıların internet satışı yapmasının mutlak bir şekilde yasaklanması gibi rekabete ciddi zarar veren bir yasak bulunmamaktadır[7].
Bu karar ile birlikte bozulmamış rekabet düzeninin sadece rekabete ilişkin düzenlemelerle birlikte değil, ayrıca fikri mülkiyet hukuku kurallarıyla birlikte düşünülmesi gerektiği bir kere daha vurgulanmıştır. Karar sadece bununla kalmayarak gelişen elektronik ticaret sektörünü de ortaya koymuştur. Ancak Coty Germany’ nin sağladığı yasaklama serbestisi belli bir görüntüye sahip olan ve bu görüntü neticesinde lüks atmosfer yaratabilen markalı ürünlere ilişkindir.
- ABAD Hukuk Sözcüsü Wahl’ın 26.07.2017 tarihli Coty Germany v Parfümerie Akzente başvurusu için mahkemeye sunduğu mütalaa, para. 17-25. ↑
- Oberlandesgericht Frankfurt am Main (Almanya) tarafından Coty Germany v Parfümerie Akzente davası için yapılan 25.04.2016 tarihli ön karar usulü talebi başvurusu, para.1-4 ↑
- ABAD 06.12.2017 tarih ve 132/17 sayılı Basın Duyurusu, Coty Germany GmbH v Parfümerie Akzente GmbH, para. 3. ↑
- ABAD 06.12.2017 tarih ve 132/17 sayılı Coty Germany GmbH v ParfümerieAkzenteGmbH kararı, para. 25 ↑
- ABAD 06.12.2017 tarih ve 132/17 sayılı Coty Germany GmbH v Parfümerie Akzente GmbH kararı, para. 25-26-27. ↑
- ABAD 06.12.2017 tarih ve 132/17 sayılı Coty Germany GmbH v Parfümerie Akzente GmbH kararı, para. 53-56. ↑
- ABAD Hukuk Sözcüsü Wahl’ın 26.07.2017 tarihli Coty Germany v Parfümerie Akzentebaşvurusu için mahkemeye sunduğu mütalaa, para.118. ↑